اگر بخواهیم راجعبه بازار معاملات فارکس و پیشرفت در آن صحبت کنیم، نمیتوانیم که نامی از مفهوم اسپرد به میان نیاوریم. اسپرد یکی از بخشهای جدا نشدنی و بسیار مهم فارکس است و همچنین به اصطلاحات مهم دیگری هم ارتباط پیدا میکند.
در این مقاله از متاگلد قصد داریم تا به شما بگوییم که دقیقاً اسپرد چیست. اگر کمی با بازار معاملاتی فارکس آشنایی داشته باشید، با توضیحاتی کوتاه مفهوم اسپرد را برایتان جا میاندازیم. اگر هم تازه با این حوزه آشنا شدید نگران نباشید، زیرا در ادامه مقاله نیز بهطور کامل با مفاهیم و اصطلاحات مرتبط شما را آشنا کرده و سپس عمیقتر مفهوم اسپرد را برایتان توضیح میدهیم. پس با ما همراه باشید.
اسپرد دقیقاً چیست؟
اگر بخواهیم خیلی خلاصه و مفید مفهوم اسپرد(Spread) را توضیح دهیم، باید بگوییم که این کلمه به تفاوت بین قیمت خرید(Bid) و قیمت فروش(Ask) یک جفت ارز گفته میشود و مبلغی است که شما هنگام معامله در بازار فارکس، بهعنوان سود به واسطه یا بروکر پرداخت میکنید. اسپرد دو مدل ثابت و متغیر (شناور) دارد و مقدار آن در معاملات مختلف نیز میتواند متفاوت باشد.
اگر با هرکدام از کلمات و اصطلاحات گفته شده آشنایی ندارید، در ادامه مقاله ابتدا شما را با برخی از مفاهیم فارکس مانند جفت ارزها آشنا میکنیم، و سپس بیشتر درباره اسپردها و نحوه کاهش دادنشان در معاملات نیز صحبت خواهیم کرد تا بهطور کامل این مفاهیم را یاد بگیرید.
«« پیشنهاد متاگلد: درباره الگو های پرایس اکشن برای تبدیل شدن به تریدر حرفهای بخوانید »»
با فارکس و اصطلاحات آن بیشتر آشنا شوید
همانطور که احتمالاً میدانید فارکس (مخفف Foreign Exchange) یک بازار دیجیتالی و جهانی تبادل ارزهای خارجی است. در بازارهایی مانند بورس شما میتوانید مواردی مانند سهام را خریداری کنید، اما در فارکس اصلیترین نوع معاملات بهصورت معامله ارزهای کشورها در برابر یکدیگر و بهصورت جفت ارز خواهد بود؛ اما این جفت ارز چیست؟
جفت ارز
جفت ارز (Currency Pairs) یعنی ارزهای دو کشور که برای معامله با یکدیگر جفت میشوند؛ هرچند که ممکن است بهجای ارزهای کشورها، ارز دیجیتال نیز معامله شود. در اینجا ما ارزهای دلار آمریکا و پوند انگلستان را بهعنوان مثال در نظر میگیریم. همواره یکی از ازرهایی که داریم بهعنوان ارز پایه، و دیگری به عنوان ارز ثانویه در نظر گرفته شده و به این صورت نوشته میشوند: (USD/GBP) که ارز پایه در سمت چپ قرار میگیرد.
جفت ارزها 3 نوع اصلی دارند:
جفت ارزهای اصلی(Major) که همواره یکی از طرفین آنها دلار است.
جفت ارزهای فرعی(Minor) جفت ارزهای بدون دلار مانند یورو و پوند انگلیس (EUR/GBP) یا یورو و ین ژاپن (EUR/JPY) هستند که نسبت به ارزهای اصلی نیز نقدینگی کمتری را دارند.
جفت ارزهای عجیب یا اگزاتیک (Exotic) در یک طرف خود ارز کشورهای درحال توسعه یا کمتر شناخته شده مانند لیر ترکیه یا یوان چین را داشته و در طرف دیگر نیز ارزهایی مانند یورو و دلار را قرار میدهند. مقدار لیکوئیدیتی یا همان نقدینگی در این جفت ارزها زیاد نیست و همچنین مقدار اسپرد در معاملاتشان نیز بیشتر بوده و ریسک زیادی هم دارند. اما میتوانید برای تنوع سبد سرمایهگذاری خود از این جفت ارزها نیز استفاده نمایید.
حال شما هنگام انجام معاملات خود یکی از این ارزها را فروخته و در ازای آن دیگری را میخرید. یعنی با فروش ارز پایه (در اینجا دلار) شما به همان اندازه ارز ثانویه (در این مثال پوند) میخرید یا برعکس. اما تفاوت این مقدار چگونه محاسبه میشود؟
«« پیشنهاد نویسنده: راجع به تحلیل الگوی سر و شانه در معاملات فارکس: شناسایی، کاربرد و استراتژیها اطلاعات کسب کنید »»
نرخ مبادله
در اینجا ما به نرخ تبادل یا مبادله (Exchange Rate) میرسیم. به این معنا که شما برای خرید ارز پایه، به چه مقدار ارز ثانویه نیاز خواهید داشت. اگر برایتان مبهم شد، بگذارید با یک مثال توضیح دهیم. همان واحدهای مثال قبل را درنظر بگیرید، فرض کنید که نرخ تبادل اینجا 1.1856 (چهار رقم اعشار) است. این یعنی شما برای خرید هر 1 واحد دلار (ارز پایه) به 1.1856 پوند نیاز دارید و اگر بخواهید که 1000 دلار بخرید، باید 1185.6 یا حدود هزار و دویست دلار پرداخت کنید.
پس شما تا اینجا متوجه جفت ارزها، ارزهای پایه و ثانویه، و همچنین نرخ تبادل آنها شدید.
دو اصطلاحات مهم دیگر در بازار فارکس که با موضوع اصلی ما یعنی اسپرد هم کاملاً ارتباط دارد، مفهوم پیپ و لات است.
پیپ
همانطور که مشاهده نمودید، نرخ تبادل ارزها در بازار فارکس بسیار دقیق و با چند رقم اعشار (معمولاً 4 رقم) محاسبه میشود. حالا اگر این نرخ متغیر با توجه به مسائل مختلفی همچو رویدادهای سیاسی، یا شرایط اقتصادی یک کشور تغییر کند، مثلا عدد آن از 1.1856 به 1.1860 برسد، مقدار تغییر را با واحد پیپ نشان میدهیم. در این مثال همانطور که مشخص است ما 0.0004 مقدار یا 4 پیپ افزایش قیمت داریم.
این مفهوم برای اسپرد نیز صدق میکند. یعنی ممکن است که بروکر ارز خریداری شده را به همین صورت و با قیمت کمی بالاتر به فروش برساند. البته که این مقدار زیادی نخواهد بود، اما در تعداد بالا سود بسیار خوبی برای بروکر و واسطهها خواهد داشت.
بنابراین میتواند نتیجه گرفت که پیپ همان مقدار تغییرات جزئی (در رقم معمولاً چهارم اعشار) قیمت ارزها است.
لات
اصطلاح بعدی که بهتر است آن را بلد باشید، لات (Lot)، واحد اندازهگیری استاندارد است. لات استاندارد شامل 100.000 یا صدهزار واحد از ازر پایه میشود، بدین معنا که مثلاً یک لات دلار، نشاندهنده صدهزار دلار خواهد بود. ما لاتهای دیگری هم داریم :
- لات استاندارد: 100.000 واحد از ارز پایه
- مینی لات: 10.000 واحد از ارز پایه
- میکرولات: 1000 واحد از ارز پایه
- نانولات: 100 واحد از ارز پایه
توضیحات کاملتر راجعبه اسپرد
حال که با مفاهیم بازار فارکس بیشتر آشنا شدید، اگر بخواهیم که دقیقتر به شما بگوییم اسپرد چیست، باید اشاره کنیم که این مفهوم به بازه تغییرات اندکی میان قیمت خرید و قیمت فروش یک جفت ارز است، که بهنوعی سود بروکرها و واسطهها محسوب میشود و با واحد پیپ هم آن را نمایش میدهند.
باید بدانید که ما بهطور کلی 2 نوع اسپرد ثابت و متغیر (شناور) داریم که انتخاب هرکدام بستگی به استراتژی و نیاز شما خواهد داشت.
اسپرد ثابت:
برخی از بروکرها (بروکرهای مارکت میکر و دارای میز معاملاتی) تلاش میکنند تا بدون توجه به تغییرات و نوسانات بازار، مقدار اسپرد را ثابت نگه دارند؛ این مورد میتواند بهدلیل پیشبینیپذیر بودن مقدار اسپرد، مخصوصاً برای معاملهگران تازهکار بهتر باشد، هرچند که احتمالاً هزینه بیشتری را نیز برای شما خواهد داشت. اسپرد ثابت همچنین به سپرده اولیه کمتری نیاز دارد. البته این نوع اسپرد بدیهایی نیز خواهد داشت :
- مقدار اسپر بیشتر
- امکان ریکوت زیاد (لغو سفارش بهدلیل تغییر قیمت)
- اسلیپیج و لغزش قیمت
اسپرد شناور یا متغیر:
این نوع اسپرد همانطور که از نامش پیداست، ممکن است در زمانهای مختلف و بسته به مواردی همچو رویدادهای سیاسی، نوسانات بازار و نقدینگی، متفاوت بوده و بیشتر یا کمتر شود. اسپردهای شناور این خوبی را دارند که معمولاً مقدار مناسب و کمتری نسبت به اسپرد ثابت داشته، اما ریسک بالایی نیز دارند. معاملهگرانی که حجم سرمایه زیاد و توان ریسک کردن را نیز دارند، میتوانند از اسپردهای شناور بهخوبی بهره بگیرند. اسپرد متغیر یا شناور قابلیت پیشبینی و برآورد هزینه از قبل را نداشته و از این رو برای معالمهگران کوتاهمدت هم گزینه مناسبی نخواهد بود.
همچنین لازمبهذکر است که این مدل از اسپرد توسط بروکرهای فاقد میز معاملاتی ارائه میشوند.
«« پیشنهاد دیگران: درباره سود در فارکس بدانید. »»
مهمترین کاربرد اسپرد چیست؟
شاید برایتان سوال باشد که خب اسپرد دقیقاً چه کاربردی دارد. این تفاوت هزینه میان قیمت خرید و فروش، درواقع هم سودی است که کارگزار یا همان بروکر از معامله شما میبرد، و هم درصورت ایجاد ضرر احتمالی برای بروکر، آن را پوشش داده و بهنوعی یک سپر در برابر ریسکی است که بروکر و واسطه در معامله میکند.
چرا؟ چون ممکن است که بروکر درخواست خرید جفت ارزی را با یک قیمت بپذیرد، حالا باید آن را به خریدار بدهد. در این بین و تا هنگام پیدا کردن فروشنده، ممکن است قیمت جفت ارز بالاتر برود؛ اینجاست که واسط مجبور است معامله را با قیمت بیشتری از فروشنده آن خریده و با همان قیمت اولیه به خریدار بدهد که باعث ضرر کردن او میشود؛ بنابراین واسطهها با قرار دادن اسپرد، یا گرفتن مبلغی بهعنوان کمیسیون، ریسک ضررهای خود را نیز در بازار فارکس کاهش خواهند داد.
چگونه اسپرد را کمتر کنیم؟
بهعنوان شخصی که میخواهد یک معالمهگر حرفهای در بازار فارکس شود، باید بدانید که چطور بهخوبی و طوری عمل کنید که اسپرد کمتری را به بروکرها پرداخت نمایید تا هزینهتان کمتر شود. برای این مورد دو روش کلی وجود دارد.
راه اول برای کاهش دادن اسپرد در معاملات فارکس این است که در ساعات شلوغ و زمانی که افرادی زیادی در حال معامله هستند فعالیت کنید. در این زمان و بهدلیل افزایش مقدار تقاضا، بروکرها و واسطهها ممکن است تلاش کنند تا با کاهش دادن مقدار اسپرد و سود خود، افراد را جذب کنند. بنابراین میتوانید با اسپرد کمتری به معامله در ساعات شلوغ بپردازید.
مورد دومی که میتواند اسپرد را کاهش دهد، استفاده از جفت ارزهای محبوب برای معامله و سرمایهگذاری است. دقیقاً همانند گزینه اول، زمانی که شما از جفت ارزهای محبوب استفاده کنید که تقاضا و معاملهشان زیاد است، بهدلیل رقابتی بودن بازار احتمالاً اسپرد معاملات خود را نیز پایینتر خواهید آورد. اما سرمایهگذاری روی جفتارزهای کمتر شناخته شده که افراد زیادی بهسراغ آن نمیروند، دیگر چنین رقابتی را شکل نداده و باعث بیشتر شدن اسپرد میشود.
پس دلیل افزایش اسپرد در فارکس نیز دقیقاً میتواند به این مورد ربط داشته باشد که شما روی چه ارزهایی معامله میکنید و آنها چقدر خواهان و تقاضا در بازار دارند.
تفاوت اسپرد و کمیسیون در فارکس چیست؟
کمیسیون نیز یکی دیگر از اصطلاحات مهم فارکس بوده که ممکن است با اسپرد اشتباه گرفته شود، اما این دو تفاوتهایی با هم دارند. همانطور که گفتیم اسپرد به تفاوت قیمت خرید و فروش جفت ارزها اشاره دارد، اما کمیسیون در واقع مبلغی است که کارگزار یا بروکر هنگام معامله از شما دریافت میکند. واجد اسپرد عموماً پیپ است، اما کمیسیون بهصورت مبلغی ثابت برای هر معامله، یا درصدی از آن اتخاذ میشود. بروکرها معمولاً فقط یکی از این دو مورد را دریافت میکنند که بهعنوان سود خود یا هزینهای برای جبران ریسک خرید و فروش در نظر گرفته میشود.
واید شدن اسپرد به چه معناست؟
زمانی که شرایط بازار مناسب نیست، یعنی رویداد سیاسی رخ داده، اخبار خاصی منتشر شده یا به هر شکل نوساناتی در بازار رخ داده است، مقدار اسپرد معاملات و شکاف بین قیمت خرید و فروش بسیار بیشتر از حد معمول میشود که به آن واید شدن اسپرد گفته میشود. دقیقاً برای همین مورد است که توصیه میشود هنگام بروز اتفاقات و نوساناتی که اسپرد با افزایش میدهند، معامله انجام ندهید؛ زیرا ممکن است که مجبور شوید هزینه زیادی را برای اسپرد آن معامله از دست بدهید.
اسپرد مخفی چیست؟
گاهی اوقات کارگزاران و بروکرها بهصورت غیرمجاز مقداری بیش از اندازه تعیین شده و مقداری که شما از آن آگاه هستید اسپرد دریافت میکنند که به این مورد اسپرد مخفی در معاملات گفته میشود. درواقع هنگامی که مقدار عرضه و تقاضا یکباره بالا میرود، بروکر بهصورت لحظهای مقدار اسپرد شما را در معامله افزایش میدهد که باعث ضررتان میشود. این مورد بهنوعی کلاهبرداری بروکر محسوب میشود چراکه کارگزاران یا بروکرها وظیفه دارند قبل از باز کردن امکان معامله هر دارایی، مقدار اسپرد آن را به معاملهگر نشان دهند و شخص معاملهگر با توجه به برآورد هزینهای که میکند تصمیم به انجام معامله میگیرد؛ اما بالا بردن ناگهانی اسپرد میتواند همه معادلات و حسابوکتابهای شما را در لحظه به هم ریخته و باعث ضرر شما شود.
پس هنگام معامله در بازار فارکس حتماً به انتخاب یک بروکر معتبر توجه داشته باشید تا با این مشکلات نیز مواجه نشوید.
رول اور چیست؟
اصطلاح دیگری که درباره فارکس و اسپرد باید از آن اطلاع داشته باشید، رول اُور(Rollover) است که به تمدید یک معامله اشاره دارد. هنگام پایان روز کاری (نیمه شب به وقت ایران)، اگر معاملهای باز مانده باشد و به روز بعد موکول شود، هزینهای به نام سواپ (Swap)به آن تعلق میگیرد که میتواند مثبت یا منفی بوده و به نرخ بهره جفت ارزهای معامله شده بستگی دارد. در این هنگام بهتر است که معامله خود را ببندید تا از ایجاد هزینههای اضافی جلوگیری شود. همچنین بهدلیل نواسانات بالا در زمان رول اور، باید در تعیین حد سود و ضرر دقت کافی داشته باشید.
سوالات متداول
تفاوت اسپرد ثابت و متغیر چیست؟
اسپردهای ثابت در طول نوسانات تغییری نمیکنند، و برای افراد تازهکار مناسبتر هستند؛ چراکه از قبل قابل پیشبینی بوده و ریسک کمتری دارند. اسپردهای متغیر یا شناور اما ممکن است در رویدادهای خاص و نوسانات تغییر کنند که ریسک معامله را بیشتر خواهد کرد، هرچند همانطور که در مقاله توضیح دادیم، مقدار آن از اسپرد ثابت در معاملات کمتر است.
اسپرد در معاملات فارکس چگونه محاسبه میشود و آیا قابل پیشبینی است؟
اسپرد به تفاوت بین قیمت خرید و قیمت فروش یک جفت ارز گفته میشود که با توجه به نوسانات بازار یا عرضه و تقاضا ممکن است متفاوت باشد. مقدار اسپرد با واحد پیپ تعیین شده و درصورت اینکه اسپرد از نوع ثابت باشد، امکان پیشبینی آن وجود دارد. اما اگر اسپرد شناور باشد ممکن است با توجه به نوسانات تغییر کرده و نتوان آن را پیشبینی کرد.
سخن نهایی
اگر تصمیم جدی دارید که بهعنوان یک تریدر در بازار فارکس فعالیت کنید و موفق شوید، قطعاً آشنایی داشتن با مفاهیم و ترفندهای این حوزه جزو مهمترین گامهای شما برای پیشرفت خواهد بود. امروز در در متاگلد تلاش کردیم تا با زبانی ساده نهتنها به شما بگوییم که اسپرد چیست، بلکه درباره مفاهیمی نیز صحبت کنیم که به فهم بیشتر شما درباره اسپرد و بازار فارکس کمک کند. امیدواریم که از این مطالب لذت برده باشید، اگر سوالی در این باره یا بهصورت کلی درباره معاملات فارکس نیز دارید، خوشحال خواهیم شد تا آنها را از کارشناسان ما بپرسید. سپاس از همراهیتان.
